Yapay Zekâya Hukuki Soru Sormak Neden Risklidir?
Copilot, ChatGPT, Gemini ve Claude gibi sistemler avukat değildir
Yapay zekâ teknolojileri 2025 itibarıyla milyonlarca kullanıcıya ulaşmış durumda. Microsoft Copilot, OpenAI ChatGPT, Google Gemini ve Anthropic Claude gibi sistemler; bilgiye erişim, içerik üretimi ve dijital rehberlik alanlarında büyük kolaylık sağlıyor. Ancak uzmanlar, bu sistemlere hukuki sorular yöneltmenin ciddi riskler taşıdığı konusunda uyarıyor.
“Bu Sözleşme Geçerli mi?” Sorusu Neden Sakıncalı?
Yapay zekâlar hukuki bağlayıcılık sunamaz
Bir sözleşmenin geçerliliği; tarafların iradesi, hukuki ehliyet, şekil şartları ve mevzuata uygunluk gibi çok yönlü kriterlere bağlıdır. ChatGPT veya Copilot gibi yapay zekâ sistemleri, bu kriterleri değerlendirecek yasal yetkiye sahip değildir. Bu tür sorulara verilen yanıtlar yalnızca genel bilgi niteliği taşır ve hukuki bağlayıcılığı yoktur.
Hukuki Tavsiye Beklemek Neden Yanıltıcıdır?
Yapay zekâlar avukat yerine geçemez
“Ceza alır mıyım?”, “Mahkemeye gitmeli miyim?”, “Bu dava kazanılır mı?” gibi sorular, yalnızca hukuk uzmanları tarafından değerlendirilebilir. Yapay zekâ sistemleri geçmiş verilerden örnek sunabilir; ancak somut olayın detaylarını, yargı içtihatlarını ve yerel mevzuatı yorumlayamaz. Bu nedenle, kullanıcıların yapay zekâya hukuki karar soruları yöneltmesi yanlış yönlendirme riski taşır.
Copilot ve Diğer Sistemler Ne Yapabilir, Ne Yapamaz?
Genel bilgi verir, hukuki yorum yapmaz
- ✅ Genel hukuk terimlerini açıklar
- ✅ Mevzuat hakkında bilgi sunar (örneğin: Borçlar Kanunu nedir?)
- ❌ Somut olayda haklı ya da haksız tarafı belirleyemez
- ❌ Yasal geçerlilik veya dava sonucu tahmini yapamaz
Yapay Zekâya Hukuki Soru Sormanın 5 Riskli Sonucu
Uzmanlar uyarıyor: Yanlış bilgi, yanlış karar, hak kaybı
- 📌 Yanıltıcı bilgiye dayanarak işlem yapmak
- 📌 Hukuki süreci geciktirmek veya yanlış yönlendirmek
- 📌 Hak kaybı yaşamak
- 📌 Yasal sorumluluk doğurabilecek yanlış beyanlar
- 📌 Yapay zekâya aşırı güven nedeniyle profesyonel destek almamak
Uzman Görüşü: “Yapay Zekâ Destekleyicidir, Karar Verici Değil”
Avukatlar uyarıyor: Bilgi almak başka, tavsiye almak başka
İstanbul Barosu’ndan Av. Gökhan Yıldız, “Yapay zekâ sistemleri hukuki süreçleri destekleyebilir ama karar verici olamaz. Sözleşme geçerliliği, dava stratejisi veya ceza riski gibi konular yalnızca hukukçular tarafından değerlendirilmelidir” diyor.
Sonuç: Bilgi Al, Ama Kararı Uzmanına Bırak
Copilot gibi sistemler bilgi sunar, yön vermez
Yapay zekâ sistemleri, hukuki kavramları anlamak ve genel bilgi edinmek için güçlü araçlardır. Ancak karar alma süreci, yorumlama ve uygulama aşamaları yalnızca yetkili hukuk uzmanları tarafından yürütülmelidir. Bilinçli kullanım, dijital çağda en büyük güvenlik kalkanıdır.
